เคยสงสัยกันมั้ยคะว่าทำไมเราต้องฝัน ไม่ฝันได้หรือเปล่า แล้วฝันร้ายเกิดจากอะไร พอพูดถึงเรื่องความฝันดูเป็นเรื่องราวที่ดูลึกลับที่เกิดขึ้นขณะนอนหลับ เพราะไม่ว่าจะเป็นคนหรือเหตุการณ์ต่างๆล้วนมีความแตกต่างกันไป บางครั้งก็ฝันสมจริง บางครั้งก็ฝันเกินจริง และความฝันมักจะส่งผลต่อความรู้สึกเมื่อตื่นขึ้น ทั้งฝันดีปละฝันร้าย ดังนั้นจึงมีคนกลุ่มไม่นอนเลยที่ สงสัยเรื่องความฝันว่าเกิดขึ้นได้อย่างไร วันนี้เราจะพาไปหาคำตอบ

ความฝันเป็นสภาวะที่เกิดขึ้นในขณะหลับ เป็นภาวะที่สมองฉายภาพของสิ่งต่างๆทั้งสิ่งที่เกิดจากจิตนาการ ซึ่งมีหลายหลายทฤษฎีก็จะมีความแตกต่างกันออกไป เช่น ความฝันนั้นเป็นกระบวนการจัดการความจำของสมอง ความฝันเป็นผลกระทบจากความคิด ความเครียด อารมณ์ หรือสิ่งที่เคยพบเห็น ความฝันเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของสารเคมีและกระแสไฟฟ้าภายในสมอง รวมถึงความฝันยังอาจเป็นสัญญาณของการเจ็บป่วยของร่างกายได้อีกด้วย ความฝันมักจะเกิดขึ้นในช่วง REM หรือช่วงมีการเคลื่อนไหวดวงตาอย่างรวดเร็วขณะนอนหลับซึ่งเป็นช่วงที่สมองจะมีการตื่นตัวมากที่สุด ในอีกด้านหนึ่ง ความฝันมักถูกผูกโยงเข้ากับสิ่งเหนือธรรมชาติ อย่างวิญญาณ การเห็นอนาคต โชคลาภ และลางร้าย อย่างไรก็ตาม ทฤษฎีที่ว่าความฝันเกิดขึ้นได้อย่างไรนั้นยังไม่มีข้อพิสูจน์ที่แน่ชัด

ความฝันมีกี่ประเภท

จริงแล้วจะขึ้นอยู่กับทฤษฎีที่เราอ่านหรือศึกษา บ้างก็ 3 บ้างก็ 5 หรือละเอียดไปจน 10 เลยก็มี แต่โดยส่วนใหญ่จะแย่งเป็น3 ประเภทใหญ่ๆก่อนนั้นก็คือ

ฝันแบบรู้ตัว (Lucid dream)

ความฝันแบบรู้ตัวเป็นความฝันที่ผู้ฝันทราบว่าตนเองกำลังอยู่ในความฝัน บางคนสามารถควบคุมเรื่องราวในความฝันได้ ความฝันแบบรู้ตัวอาจเกิดจากการทำงานที่เพิ่มขึ้นของสมองส่วนจิตสำนึก ความรู้สึก ความจำ และภาษา ซึ่งโดยปกติสมองส่วนนี้จะทำงานน้อยลงหรือหยุดทำงานชั่วคราวในขณะหลับ ฝันแบบรู้ตัวเป็นภาวะของสมองระหว่างช่วง REM หรือช่วงมีการเคลื่อนไหวดวงตาอย่างรวดเร็วขณะนอนหลับ และในช่วงที่ใกล้ตื่นนอน โดยในช่วงนี้สมองจะมีการตื่นตัวมากที่สุด

ฝันร้าย(Nightmare)

นอกจากฝันยอดฮิตข้างต้น บางคนมักฝันร้ายซ้ำๆ หรือฝันถึงเหตุการณ์ สถานที่เดิมบ่อยๆ แถมบางครั้งก็ฝันต่อจากที่ค้างไว้ เราไม่สามารถฟันธงได้ในทันทีว่าคนที่ฝันแบบนี้กำลังเผชิญอยู่กับสถานการณ์อะไร แต่ค่อนข้างแน่นอนว่ามีภาวะบางอย่างที่ยังไม่คลี่คลาย หรือมีปัญหาบางอย่างที่แวะเวียนมาบ่อยๆ และยังไม่สามารถจัดการได้ อาจเป็นเรื่องเล็กๆ ในชีวิตประจำวันที่มองข้าม เลยมาแสดงออกในความฝันเพื่อให้มองเห็นมัน ไม่ใช่เรื่องงมงาย แต่ให้ลองคิดว่ามันกำลังเป็นเมสเสจจากความต้องการภายในของเรา แม้ว่าความฝันจะมีเราผู้เป็นเจ้าของ แต่บางครั้งการเชื่อมโยงในสิ่งที่เป็นนามธรรมมากๆ อาจเป็นเรื่องเกินมือของเรา การพบนักจิตบำบัดหรือนักจิตวิทยาก็ไม่ใช่ทางออกที่เกินความจำเป็นเท่าไรนัก เพราะผู้เชี่ยวชาญเหล่านั้นจะช่วยเราในการเดินทางเข้าไปข้างในตัวเอง

ฝันซ้ำ (Recurrent dream)

ฝันซ้ำมักมีรูปแบบความฝันที่เกี่ยวข้องกับความผิดพลาดหรือล้มเหลว อย่างการถูกทำร้าย ถูกไล่ล่า ถูกขัง ล้ม สอบตก หรือพลาดงานสำคัญ ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่าฝันซ้ำอาจสะท้อนถึงปัญหาในชีวิตจริงที่ยังหาทางออกไม่ได้ ซึ่งอาจหายไปเองเมื่อปัญหานั้นคลี่คลายหรือผู้ฝันมีแนวทางที่จะรับมือกับปัญหานั้น อีกรูปแบบหนึ่งของฝันซ้ำ คือในความฝันผู้ฝันอาจพูดไม่ได้ซึ่งอาจสะท้อนถึงความเขินอายและไม่กล้าแสดงออก

การนอนหลับฝัน หรือ ไม่ฝันดีกว่ากันอันไหนหลับสนิท จริงๆ แล้วมนุษย์เราฝันขณะนอนหลับทุกคืน “ย้ำว่าทุกคืน” เพียงแต่ในหลายๆ คืนคุณอาจจะจำไม่ได้ว่าฝัน ฝันไหนที่เราจำได้ คือฝันที่เราตื่นในขณะที่เรากำลังฝันไปกลางเรื่อง อาจจะเป็นช่วงที่เพิ่งเข้านอนได้ไม่นาน ช่วงกลางดึก หรือช่วงกำลังจะรุ่งเช้า หากคืนไหนที่เรารู้สึกว่าเราไม่ได้ฝันเลย อาจเป็นเพราะเรานอนหลับ ๆ ตื่น ๆ ไม่ได้นอนหลับยาว ๆ จนทำให้ไม่เกิดความฝันมากกว่า เท่ากับกว่าเราต้องหลับฝันทุกคืนหากคืนไหนที่ไม่ได้หลับฝันอาจเป็นไปได้ว่าเกิดจากความเครียดนั่งเอง

แล้วการฝันร้ายจนตื่นเกิดจากอะไร

จริงๆแล้วฝันร้ายจนตื่นก็มีหลากสายแนวความฝัน จึงมีอาชีพนักจิตวิทยาทางด้านการตีความฝัน แต่เรามักพบว่ามีบางความฝันที่เมื่อเล่าให้คนอื่นฟังก็จะมีเรื่องคล้ายๆกัน อีกทั้งยังมี “ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ” มีคนรวบรวมความฝันเหล่านั้นมาให้ พร้อมบอกความเป็นไปได้เผื่อใครจะลองเชื่อมโยงความฝันกับความต้องการของตัวเองดู

ฝันว่ากำลังโดนไล่ล่า

หลายคนเคยฝันว่ากำลังวิ่งหนีอะไรสักอย่างที่น่ากลัว แถมการวิ่งในฝันก็หนืดยกขาเท่าไรก็หนีไม่ได้เสียที อาจลองเชื่อมโยงดูว่าเรากำลังเจอเหตุการณ์ที่รับมือไม่ได้หรือยังไม่รู้วิธีที่จะจัดการให้ลุล่วงอยู่หรือเปล่า เราอาจอยากหนีสถานการณ์นั้นเพราะไม่รู้จะดีลกับมันอย่างไร

ฝันว่าฟันหลุด

ถ้าพูดถึงมิติความเชื่อหลายคนอาจเคยได้ยินผู้ใหญ่บอกว่าถ้าฝันว่าฟันหลุดจะเสียญาติผู้ใหญ่ แต่ในทางจิตวิทยาอาจลองเชื่อมโยงว่าตอนนี้เรากำลังเผชิญกับคนหรือสถานการณ์ที่ทำให้สูญเสียความมั่นใจอยู่หรือเปล่า

ฝันว่าหาห้องน้ำไม่เจอ

อาจไม่กล้าบอกความต้องการของตัวเองเพราะสถานการณ์ที่ที่เผชิญอยู่ในชีวิตประจำวันกดดันจนเกินไป

ฝันว่าเปลือยในที่สาธารณะ

ในเชิงจิตวิทยาเสื้อผ้าคือสิ่งที่เรา ‘เลือก’ สวมใส่เพื่อสะท้อนตัวตนให้คนอื่นเห็น การที่เราเปลือยหรือไม่มีสิ่งที่แสดงอัตลักษณ์ของเราให้คนอื่นเห็นเลย อาจเชื่อมโยงได้ว่ากำลังเผชิญอยู่กับสถานการณ์ที่เปราะบางทางความรู้สึก

ฝันว่าบินได้

คนที่เคยฝันแบบนี้อาจจำได้ว่าตัวเองมีอิสระเสรีและอยู่เหนือการควบคุมทุกอย่าง อาจเชื่อมโยงได้ว่าเราได้หลุดจากภาวะตึงเครียด หรืออะไรบางอย่างที่ค้างคาในใจถูกแก้ได้สำเร็จ

หยุดหายใจขณะหลับ คือะไร?

ภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ เป็นภาวะความผิดปติของการหายในขณะที่เรานอนหลับ ซึ่งอาจมีผลกระทบอื่นๆ ทำให้ความปกติอื่นตามมา และอาจอันตรายถึงชีวิต โดยปกติแล้วจะเกิดได้กับคนทุกวัย แต่จะพบได้มากในกลุ่มคนที่มีน้ำหนักตัวมาก และกลุ่มคนที่มีอายุ ผู้ชายจะพบอาการนี้ได้มากกว่าผู้หญิงถึง70% และเราจะไม่สามารถรับรู้ถึงการหยุดหายใจขณะนอนหลับของตัวเองได้ แล้วเราจะรู้ได้ยังไงว่าเราเสี่ยงต่อการเกิดภาวะหยุดหายใจขณะหลับ? ภาวะนี้ จะเริ่มต้นมาจากการนอนหลับที่ไม่ปกติ ที่จะส่งผลต่อระบบทางเดินหายใจ และถ้าหากเรามีอาการนอนกรน นอนละเมอ ก็มีโอกาสเสี่ยงที่จะเกิดภาวะนี้ได้เช่นกัน หรือจะเป็นอาการฝันร้าย ฝันผวา นอนสะดุ้ง ออกท่าทางขณะฝัน นอนกัดฟัน ก็เสี่ยงต่อการเกิดภาวะหยุดหายใจได้เช่นกัน ซึ่งจะผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ทำให้ตื่นกลางดึก พักผ่อนไม่เพียงพอ และสามารถอันตรายไปถึงการหยุดหายใจจนเสียชีวิตได้เลย หากตื่นมาแล้วพบว่าเราหายใจแรง เหนื่อยหอบ คอหรือปากแห้ง ก็เป็นอีกหนึ่งอาการที่บ่งบอกได้ว่าเราเสี่ยงต่อการเกิดภาวะหยุดหายใจขณะหลับนี้ แนะนำให้รีบปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อรับการรักษาอย่างถูกต้อง

วิธีเช็กว่าตัวเองมีภารวะหยุดหายใจขณะหลับ

นอนกรนบ่นมากกว่า 3 คืน/สัปดาห์
หายใจแรงกว่าปกติในขณะนอนหลับ
มีเสียงเงียบเหมือนหยุดหายใจสักพัก จากนั้นก็มีเสียงดังเฮือก
ปัสสาวะรดที่นอน
ริมฝีปากเขียวคล้ำ
ปวดหัวเวลาตื่น
ผล็อยหลับหรือง่วงกลางวัน
มีปัญหาการเรียนและพฤติกรรม เช่น ก้าวร้าว สมาธิสั้น หรือซุกซนผิดปกติ

หรือสามารถประเมินได้ตามลิงค์นี้เลย : https://www.elifegear.com/osa-pretest/ หากท่านที่อ่านมีอาการใกล้เคียงควรเข้าพบหรือปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อตรวจหาสาเหตุและรับการรักษาอย่างทันท่วงที ถือเป็นอีกภัยร้ายใกล้ตัว ที่ไม่ควรมองข้ามจริงๆค่ะ เพราะการพักผ่อนของเราเป็นเรื่องสำคัญ สังเกตตัวเอง และคนใกล้ตัวที่มีโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดภาวะหยุดหายใจขณะหลับกันเถอะค่ะ เพื่อการพักผ่อนที่เพียงพอ และสุขภาพที่ดีของเรานะคะ

@elifegear แม่วัวไม่นอนกรนแล้วจ้าา เพราะใช้ CPAP 🐄😴#นอนกรน #OSA #คุณหมอคะ #สุขภาพดี #นอนดี #กรนเป็นเหตุสัตเกตได้ #ผู้สูงอายุ #นอนหลับ #tiktokสุขภาพ ♬ Twinkle, Twinkle, Little Star (Nursery Rhyme) – Lynne Music Project