8 ปัญหาที่พบบ่อย สำหรับมือใหม่ที่ใช้ CPAP ในระยะแรก

การใช้เครื่องมือที่เป่าลมเข้าไปในทางเดินหายใจส่วนบน เพื่อทำให้ทางเดินหายใจกว้างขึ้นหรือไม่เกิดการอุดกั้นขณะนอนหลับ ที่เรียกว่า เครื่อง CPAP (Continuous Positive Airway Pressure) นั้น เหมาะสำหรับผู้ที่มีอาการนอนกรน (snoring) และภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (Obstructive Sleep Apnea: OSA) ซึ่งปฏิเสธการรักษาด้วยเครื่องครอบฟัน (Oral appliance) หรือ การผ่าตัด

เครื่องมือนี้เป็นการนำหน้ากากครอบจมูกขณะนอนหลับ ซึ่งหน้ากากนี้จะต่อเข้ากับเครื่องที่สามารถขับลมซึ่งมีแรงดันเป็นบวกออกมา ลมที่ขับออกมาขณะนอนหลับจะช่วยค้ำยัน ไม่ให้ทางเดินหายใจเกิดการอุดกั้นขณะหายใจเข้า

การรักษาด้วยการใช้เครื่อง CPAP นี้เป็นการรักษาอาการนอนกรน และภาวะหยุดหายใจขณะหลับระดับปานกลางถึงรุนแรง (moderate to severe OSA) ที่ดีที่สุด ซึ่งควรพิจารณาลองใช้ในผู้ป่วยทุกราย ก่อนพิจารณาการผ่าตัดเสมอ

8 ปัญหาที่พบบ่อยในการใช้เครื่อง CPAP ในระยะแรก และวิธีแก้ไขเป็นอย่างไร ? ไปดูกันค่ะ

Mask หน้ากาก CPAP มีกี่แบบ?

• Full Mask – หน้ากาก CPAP ชนิดชนิดครอบปากและจมูก ชนิดนี้มีโอกาศเกิดลมรั่วน้อยที่สุด แต่อาจจะทำให้อึดอัด เหมาะสำหรับผู้มีพฤติกรรม นอนอ้าปาก ผู้สูงอายุ
• Nasal Mask – หน้ากากเครื่องช่วยหายใจ แบบครอบจมูก วัสดุซิลิโคนนิ่ม สบายกว่าการใช้งาน Full Mask แต่ก็มีโอกาสรั่วของอากาศ แนะนำสำหรับผู้ใช้ครั้งแรก
• Nasal Pillows – หน้ากากแบบหมอดรองจมูก เป็นซิลิโคนรองอยู่ใต้จมูก มีรู2รูเข้าจมูมเลย แบบนี้จะสัมผัสกับร่างกายน้อยที่สุด (สบายสุด) ทั้งนี้ทั้งนั้นขึ้นอยู่กับพฤติกรรมการใช้งาน สบายแต่อาจแลกมาด้วยการรั่วขณะพลิกตัว

สำหรับผู้ที่สนใจอ่านเรื่องหน้ากาก สามารถอ่านตัวเต็มได้ที่นี่ CPAP Mask 3ชนิดเลือกอย่างไง? ข้อดี-เสีย หน้ากากเครื่องช่วยหายใจ

เลือก Mask ที่เหมาะกับคุณ

ถ้าเป็นคนไม่เคยใช้งานเครื่อง PAP (CPAP, BiPAP) มาก่อนแนะให้เริ่มที่ Nasal Mask ก่อนเป็นตัวที่อยู่ตรงกลางระหว่าง Full Mask และ Nasal Pillows ส่วนใส่ง่ายและสบายในระดับกลางๆ และ มีโอกาสอากาศรั่วต่ำ ถ้าเริ่มมีประสบการณ์ หากพิจารณาถึงการรั่วของอากาศ จะเรียงระดับการป้องกันการรั่วของอากศได้ดังนี้  Full Mask >> Nasal Mask >> Nasal Pillows หน้ากากแบบเต็มหน้าไม่ค่อยรั่วครับแต่เวลาใส่จะอึดอัด ส่วนหน้ากากแบบหมอนรองจมูกจะมีโอกาศอากาศรั่วมากที่สุดแต่เวลาใส่จะสบายที่สุดเนื่องจากมีส่วนที่สัมผัสกับร่างกายแต่ส่วนรูจมูก

การดูแลรักษา

ไม่มีสูตรสำเร็จสำหรับการทำความสะอาดและรักษา แนะนำให้ทำความความสะอาดทุกอาทิตย์ด้วยน้ำเปล่า (น้ำเปล่าครับ ไม่ต้องต้องใส่สารเคมีอื่นๆ) หากมีความจำเป็นจริงๆสามารถใช้สบู่ผสมน้ำอุ่นแช่ทิ้งไว้ 30นาทีและล้างน้ำออกได้

ควรเลือกขนาดของ Mask ให้เหมาะสม โดยรูปหน้าคนไม่เหมือนกัน ต้องวัดขนาดให้เหมาะสม S, M หรือ L โดยจะมี Chart บอกขนาดโปรดสอบถามผู้จำหน่ายทุกครั้ง

ปกติผู้ที่มีภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (OSA) จะมีวงจรการนอนหลับไม่ครบทุกระดับการนอน (Sleep stage) โดยเฉพาะช่วงหลับลึกและหลับฝันจะไม่มีหรือมีน้อยมาก เมื่อใช้เครื่อง CPAP จะทำให้เรามีการนอนหลับครบทุกระดับการนอน ซึ่งรวมถึงการ REM Stage หรือช่วงนอนหลับฝันด้วย ดังนั้นการฝันบ่อยในช่วงที่ใช้เครื่อง CPAP เป็นเรื่องปกติและเป็นเรื่องที่ดีค่ะ