“สะตอ”ลดระดับน้ำตาลในเลือดได้!?

ช่วงนี้เริ่มเข้าสู่ช่วงฤดูปลายร้อนต้นฝนแบบนี้ ประเทศไทยทางภาคใต้จะมีพืชชนิดหนึ่งออกผลเยอะช่วงนี้ เป็นพืชที่คนนิยมกินกันมากสำหรับคนใต้ และมีกลิ่นค่อนข้างแรง นั่นก็คือ “สะตอ” นั่นเอง นอกจากจะมีกลิ่นเฉพาะที่โดดเด่นแล้ว ไม่น่าเชื่อว่าสรรพคุณเยอะมากๆ คนใต้จึงนิยมนำมาทาน ทั้งที่ทานแบบสดและแบบที่ปรุงอาหาร ด้วยสรรพคุณของเจ้าสะตอและความอร่อย แม้แต่คนภาคอื่นๆ ก็เริ่มนิยมทานกันมากขึ้น ถือเป็นสินค้าที่ทำเงินให้กับชุมชนได้อีกหนึ่งอย่างเลยที่เดียว

“สะตอ” เป็นพืชมีเมล็ดที่มีกลิ่นเฉพาะรุนแรง หลังจากรับประทานสะตอเข้าไปจะมีกลิ่นสะตอติดอยู่ในปาก สามารถดับกลิ่นสะตอ ด้วยการรับประทานมะเขือเปราะตามสักสองสามลูก สะตอเมื่อสุกจนฝักเป็นสีดำ เนื้อสะตอเป็นสีเหลืองบางๆ รับประทานได้ทั้งเม็ด เมล็ดในระยะนี้รสมัน เนื้อมีรสหวาน ถ้าแก่กว่าระยะนี้ ฝักจะแห้ง เมล็ดเป็นสีดำ แข็งและมีกลิ่นฉุนจัด กินไม่ได้ นอกจากรสชาติและกลิ่นของสะตอ มีอีกอย่างที่โดดเด่นนั่นคือสรรพคุณทางยาที่หากผู้ป่วยเบาหวานได้ยินอาจจะร้องว้าวเลย ก็คือสะตอนั้นสามารถ “ลดปริมาณน้ำตาลในเลือด ลดระดับคอลเรสเตอรอล และควบคุมความดันโลหิตได้”

สาเหตุที่สะตอสามารถลดระดับน้ำตาลเพราะในสะตอมี “โพลีฟีโนอิก (Polyphenolic)” มีประโยชน์ต่อสุขภาพ คือ ลดความเสี่ยงการเกิดโรคหัวใจ โดยช่วยลดระดับคอลเรสเตอรอลและไตรกลีเซอไรด์ในเส้นเลือด ป้องกันหลอดเลือดอุดตัน สามารถลดระดับน้ำตาลในเส้นเลือด จึงช่วยป้องกันและบรรเทาโรคเบาหวานได้ โดยสารโพลีฟีโนอิกนี้มีคุณสมบัติในการยับยั้งเอนไซม์ย่อยแป้งหรืออะไมเลส (Amylase) ทำให้แป้งถูกย่อยช้าลง ร่างกายจึงดูดซึมน้ำตาลได้ช้าลง ทั้งยังช่วยควบคุมความดันโลหิตได้สะตออุดมไปด้วยแร่ธาตุอย่างแคลเซียมและฟอสฟอรัส ช่วยบำรุงกระดูกและฟัน นอกจากนี้ยังมีธาตุเหล็ก ช่วยบำรุงเลือดและเป็นแร่ธาตุที่สำคัญในการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง ป้องกันการเกิดโรคโลหิตจางได้

รวมถึงมีวิตามินซี วิตามินเอ วิตามินบี 1 วิตามินบี 2 และวิตามินบี 3 ช่วยเพิ่มภูมิคุ้มกัน ช่วยบำรุงสายตา

นอกจากลดปริมาณน้ำตาลในเลือด ลดระดับคอลเรสเตอรอล และควบคุมความดันโลหิตแล้ว สะตอยังมีสรรพคุณอื่นอีกได้แก่

ฟลาโวนอยด์ (Flavonoid) มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ยับยั้งการเกิดโรคหัวใจ ช่วยชะลอวัยไม่ให้เซลล์เสื่อมสภาพ รวมไปถึงการเกิดมะเร็งชนิดต่างๆ ในร่างกาย
ไทโอโพลีน (Thioproline) ช่วยชะลอความแก่ และมีหน้าที่ในการดักจับไนไตรด์ ซึ่งถือเป็นสารก่อมะเร็งในร่างกาย ป้องกันการเกิดมะเร็งกระเพาะอาหารได้ หากนำเมล็ดไปปรุงสุกพบว่าจะช่วยเพิ่มระดับของสารดังกล่าวได้
โพลีซัลไฟด์ (Polysulfides) ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อจุลทรีย์ ทั้งเชื้อแบคทีเรียแกรมบวก แกรมลบ และเชื้อรา

เมื่อรู้แบบนี้แล้วหลายคนอาจจะรีบไปหาสะตอมาทานกันเดี๋ยวนี้กันเลยที่เดียว แต่จะบอกว่าหากทานในปริมาณที่เยอะจนเกินไปก็อาจจะก่อผลเสียให้กับร่างกายได้เช่นเดียวกันเนื่องจากในเมล็ดสะตอ มีกรดยูริกสูง อาจทำให้อาการของโรคเกาต์รุนแรงขึ้น นอกจากนี้หากรับประทานสะตอเป็นประจำหรือรับประทานในปริมาณมากเกินไปอาจส่งผลให้เกิดโรคนิ่ว หรือโรคไตอักเสบจากกรดยูริกได้และเนื่องจากสารอาหารในเมล็ดสะตอซึ่งมีทั้งโปรตีนและแร่ธาตุต่างๆ ในปริมาณสูง อาจส่งผลแก่ผู้ป่วยโรคไต ทำให้ไตทำงานหนัก จนอาจเกิดภาวะไตวายได้